وبلاگ
پایا و ساتنا چیست؟ زمان واریز ساتنا و پایا
در سیستم بانکی کشور، «پایا» و «ساتنا» دو نام پرکاربرد برای انتقال وجه بین‌بانکی هستند. اگر تا حالا برای انتقال پول بین دو بانک مختلف اقدام کرده باشید، حتما این دو نام را شنیده‌اید. اما آیا می‌دانید که تفاوت آن‌ها در چیست؟ چه زمانی بهتر است از ساتنا استفاده کنیم و چه زمانی از پایا؟ در این مطلب به زبانی ساده و دقیق، به بررسی این دو سامانه، زمان واریز و تفاوت‌های مهم آن‌ها می‌پردازیم.
تفاوت پایا و ساتنا چیست؟
سامانه‌های پایا و ساتنا دو ابزار اصلی برای انتقال بین‌بانکی در ایران هستند که توسط بانک مرکزی مدیریت می‌شوند. پایا برای پرداخت‌های خُرد، گروهی و زمان‌بندی‌شده کاربرد دارد و در چهار نوبت در روز پول را منتقل می‌کند. ساتنا برای حواله‌های کلان و فوری به‌کار می‌رود و در ساعات اداری همان روز مبلغ را به حساب مقصد واریز خواهد کرد. پایا دارای سقف روزانه و ماهانه است و کارمزد کمی دارد؛ درحالی‌که ساتنا دارای سرعت بیشتر و حداقل مبلغ بالاتری است.
هر دو سامانه قابلیت‌هایی مثل پرداخت تکی، گروهی یا فایلی را پشتیبانی می‌کنند؛ اما پایا بیشتر برای پرداخت‌های روتین و برنامه‌ریزی‌شده مانند حقوق مناسب است و ساتنا برای مبادلات سریع با مبالغ بالا توسط شرکت‌ها و سازمان‌ها کاربرد دارد. تفاوت در زمان، سقف انتقال، کارمزد و نوع کاربرد، این دو سامانه را برای نیازهای خاص کاربران بانکی از هم متمایز می‌کند.
معرفی ساتنا و پایا
برای بیان تفاوت ساتنا و پایا باید به این موضوع می‌پردازیم که ساتنا و پایا چیست. همان‌طور که گفتیم، در نظام بانکی ایران، دو سامانه اصلی برای انتقال وجه بین‌بانکی به‌صورت الکترونیکی وجود دارند که ساتنا و پایا هستند. این سامانه‌ها توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طراحی و مدیریت می‌شوند و هدف آن‌ها، تسهیل نقل و انتقال وجوه بین مشتریان بانک‌های مختلف با سرعت، دقت و امنیت بالاست.
سامانه ساتنا برای انجام حواله‌های کلان و فوری بین حساب‌های بانکی به‌کار می‌رود. این سیستم، انتقال لحظه‌ای را ممکن می‌کند و به‌طور معمول برای مبالغ بالاتر از ۵۰میلیون تومان استفاده می‌شود. تسویه در ساتنا به‌صورت ناخالص و لحظه‌ای است؛ به این معنا که هر تراکنش به‌صورت جداگانه پردازش و تسویه می‌شود. از سوی دیگر، سامانه پایا برای انتقال‌های خُرد، گروهی یا زمان‌بندی‌شده طراحی شده است. برخلاف ساتنا، پرداخت‌ها در پایا به‌صورت گروهی و در چند نوبت مشخص در طول شبانه‌روز انجام می‌شوند. این سامانه بیشتر برای پرداخت حقوق، اقساط و حواله‌های روزمره مناسب است.
زمان انتقال پایا و ساتنا
پس از صحبت درباره اینکه پایا و ساتنا چیست، یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید درباره تفاوت این دو به آن توجه کنید، این است که زمان واریز ساتنا و پایا چقدر طول می‌کشد؟ در پاسخ باید بگوییم که پایا سامانه آفلاین است و فرایند انتقال در چهار نوبت مشخص هر روز یعنی ۳:۴۵ بامداد، ۱۰:۴۵، ۱۳:۴۵ و ۱۸:۴۵ انجام می‌شود. طبیعتا زمان ثبت درخواست، تعیین‌کننده نوبت بعدی واریز خواهد بود. اگر حواله را پیش از آغاز یک نوبت ثبت کنید، در همان نوبت اجرا خواهد شد؛ در غیر این‌صورت، به نوبت بعدی موکول می‌شود و پس از پایان ساعت کاری، واریز در نوبت ابتدایی روز بعد انجام می‌گیرد.
اما اگر می‌خواهید بدانید که ساتنا چقدر زمان میبرد، باید بگوییم که ساتنا سیستم آنلاین و فوری است که حواله‌ها را در روزهای کاری، بین ساعات ۸:۰۰ تا ۱۴:۳۰ و در روز پنج‌شنبه تا ساعت ۱۲:۳۰ ثبت و حداکثر تا نیم ساعت بعد از آن انتقال می‌دهد. بدین‌ترتیب، در مقایسه با پایا، وجوه در کوتاه‌ترین زمان ممکن به حساب مقصد می‌رسند؛ اگرچه در ایام تعطیل و خارج از ساعات کاری، همچنان انتقال انجام نمی‌گیرد.
سقف و کف مبلغ پایا و ساتنا
نکته دیگری که برای مقایسه پایا و ساتنا باید درباره آن صحبت کنیم، کف و سقف ساتنا و پایا است. برای مقایسه سقف ساتنا و پایا ۱۴۰۳ و 1404 باید بگوییم که سامانه پایا برای انتقال مبالغ بالا طراحی شده است، اما محدودیت سقف مشخصی دارد و این محدودیت حداکثر ۱۰۰میلیون تومان در روز و ۵۰۰میلیون تومان در ماه در نظر گرفته شده و حداقل مبلغ قابل‌قبول برای انتقال هم ۱۵میلیون تومان است. این سقف‌ها به‌طور شفاف میزان پول قابل‌جابه‌جایی در دوره‌های زمانی مشخص را کنترل می‌کنند.
از طرف دیگر، ساتنا سامانه‌ای ویژه برای مبالغ کلان به‌حساب می‌آید و با حداقل مبلغ ۵۰میلیون تومان و سقف انتقال آنلاین تا ۲۰۰میلیون تومان و قابل‌افزایش با درخواست بانکی است. اگر ساتنا حضوری انجام شود، حتی امکان انتقال سقف ماهیانه تا ۳میلیارد تومان هم وجود دارد و برای مبالغ بالاتر، با ارائه مستنداتی مانند مبایعه‌نامه، قابلیت انجام دارد.
کارمزد پایا و ساتنا
در سامانه پایا برای حواله تکی کارمزد ۰٫۰۱% از مبلغ تراکنش یعنی حداکثر ۲۵۰۰ تومان اعمال می‌شود. این نرخ کمک می‌کند تا کارمزد برای مبالغ معمولی بسیار اقتصادی باشد. در انتقال گروهی نیز با توجه به تعداد نفرات، کارمزد ثابت ۱۰۰ تومان برای هر حواله شخصی محاسبه می‌شود. این در حالی است که در ساتنا، کارمزد استاندارد برابر با ۰٫۰۲% از مبلغ تراکنش تعیین شده که سقف آن ۲۵۰۰۰ تومان است. بنابراین، اگر مبلغ حواله به ۲۰۰میلیون یا بیشتر برسد، حداکثر کارمزد ثابت در نظر گرفته می‌شود که همچنان می‌تواند برای مبالغ کلان گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه باشد.
مقایسه قابلیت‌ها و کاربردهای پایا و ساتنا
پس از صحبت درباره مفهوم پایا و ساتنا و پاسخ به این سوالات مهم که کارمزد این دو چقدر است و ساتنا چقدر طول میکشه، حالا باید درباره قابلیت‌ها و کاربردهای پایا و ساتنا صحبت کنیم. پایا گزینه‌ای مناسب برای انواع انتقال‌هاست و شما می‌توانید برای پرداخت تکی و گروهی یا حتی پرداخت‌های مستمر و زمان‌بندی‌شده مانند اجاره یا حقوق از آن استفاده کنید. همچنین، سیستم برداشت مستقیم، امکان تعریف دریافت‌های خودکار را فراهم می‌کند. برای مثال، پرداخت اقساط یا حق عضویت که با تنظیم تفاهم‌نامه حجمی، به‌صورت خودکار انجام می‌شوند.
اما ساتنا مخصوص انتقال پول در مقیاس بالاست و قابلیت انجام پرداخت گروهی یا فایلی از طریق بارگذاری فایل اکسل را نیز دارد. این سامانه با تمرکز بر سرعت و حجم تراکنش، به‌ویژه برای شرکت‌ها و سازمان‌ها کاربرد دارد؛ مخصوصا اگر نیاز به انتقال فوری مبالغ سنگین باشد که با سرعت کمتر از نیم ساعت انجام می‌شود.
حرف آخر
در این مطلب به بررسی تفاوت پایا و ساتنا پرداختیم و درباره تفاوت مفهوم این دو، زمان واریز ساتنا و پایا و کارمزد آن‌ها صحبت کردیم. همان‌طور که گفتیم، پایا و ساتنا دو سامانه حیاتی در نظام بانکی ایران برای انتقال بین‌بانکی هستند که هرکدام برای نیازهای متفاوت طراحی شده‌اند. پایا بیشتر برای انتقال‌های روزمره، پرداخت‌های گروهی و زمان‌بندی‌شده مناسب است؛ درحالی‌که ساتنا برای مبالغ بالا و انتقال فوری کاربرد دارد. با شناخت دقیق تفاوت‌ها، سقف مبالغ، زمان واریز و کارمزد این دو سامانه می‌توانید هنگام انتقال وجه، انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشید.
سوالات متداول
- پایا چیست؟
پایا سامانه‌ای برای انتقال گروهی و زمان‌بندی‌شده وجه بین بانک‌هاست که معمولا در ساعات مشخصی در روز اجرا می‌شود.
- ساتنا چیست؟
ساتنا سامانه‌ای فوری برای انتقال وجوه کلان بین‌بانکی است که به‌صورت لحظه‌ای و در ساعات کاری فعال است.
- پایا چه ساعتی پول را واریز می‌کند؟
پایا در چهار نوبت مشخص یعنی ۳:۴۵، ۱۰:۴۵، ۱۳:۴۵ و ۱۸:۴۵ انتقال پول دارد.
- ساتنا چقدر طول می‌کشد؟
انتقال پول در ساتنا در روزهای کاری بین ساعات ۸ تا ۱۴:۳۰ (معمولا تا ۳۰ دقیقه پس از ثبت حواله) انجام می‌شود.
- سقف انتقال با پایا چقدر است؟
سقف انتقال با پایا ۱۰۰میلیون تومان در روز و ۵۰۰میلیون تومان در ماه است.
