طلای آب شده چیست؟ راهنمای جامع خرید طلای آب شده

در سال‌های اخیر، خرید طلای آب شده به یکی از روش‌های پرطرفدار سرمایه‌گذاری در میان ایرانیان تبدیل شده است. عواملی مانند امکان نقدشوندگی سریع، حفظ ارزش دارایی در برابر تورم و دسترسی آسان، این نوع طلا را به گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و حتی افراد تازه‌وارد به بازار طلا تبدیل کرده‌‌اند.

اما دقیقا طلای آب شده چیست و چه تفاوتی با سایر انواع طلاها دارد؟ آیا خرید آن همیشه سودآور است؟ در این مقاله به‌طور خلاصه به معرفی طلای آب شده و مسائل مربوط به آن می‌پردازیم تا بتوانید هنگام خرید، تصمیمی آگاهانه و مطمئن بگیرید.

منظور از طلای آب شده چیست؟

قبل از هرچیز به معرفی طلای آب شده می‌پردازیم تا متوجه شوید به‌طور کلی طلای آب شده یعنی چی و چگونه به‌دست می‌آید. طلای آب شده که گاه از آن با عنوان «طلای ذوب شده» نیز یاد می‌شود، از ذوب‌ کردن جواهرات دست‌ دوم، قطعات شکسته، زیورآلات غیرکاربردی یا حتی شمش‌های طلا به‌‌دست می‌آید. این فرایند معمولا در کارگاه‌های تخصصی و با استفاده از کوره‌های ریخته‌گری انجام می‌گیرد تا طلای موجود در این قطعات دوباره قابل‌استفاده و معامله در بازار شود.

درواقع، طلای آب شده ترکیبی از طلا با عیارهای مختلف و گاهی فلزات دیگر است که پس از ذوب‌ شدن، در قالب‌های کوچک‌تری به نام «ریژه» ریخته می‌شود. این نوع طلا، به‌عنوان ماده اولیه برای تولید مصنوعات جدید به‌کار می‌رود وگزینه‌ای مورد توجه برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا محسوب می‌شود.

عیار طلای آب شده چیست؟

حال که صحبت از عیار طلا شد، بد نیست بدانید عیار طلای آبشده چیست؟ عیار طلای آب شده با توجه به نوع طلا و فلزاتی که در فرایند ذوب به‌کار رفته‌اند، متفاوت است. از آن‌جا که طلای آب شده معمولا از ذوب جواهرات فرسوده، قطعات دست دوم و مصنوعات طلا به‌دست می‌آید، عیار آن اغلب در حدود ۱۸ (۷۵۰ از ۱۰۰۰) است؛ هرچند این امکان وجود دارد که کمی بیشتر یا کمتر باشد. برای افزایش یا کاهش عیار طلای آب شده، هنگام ذوب از منابع طلای با عیار بالاتر مانند سکه یا شمش یا فلزاتی نظیر نقره و مس استفاده می‌شود.

عیار طلای آب شده نیز با استفاده از روشی به نام «ری‌گیری» انجام می‌گیرد. در این روش، کمتر از نیم گرم از طلای مورد نظر جدا می‌شود تا در آزمایشگاه ری‌گیری مورد آزمایش قرار گیرد. پس از انجام آزمایش و تعیین عیار دقیق، نتیجه در قالب یک قبض رسمی ارائه می‌شود. برای تضمین اصالت طلای آب شده و ثبت مشخصات آن، پس از ری‌گیری، کدی به نام «اَنگ» (Eng) بر روی قطعه طلا حک خواهد شد. این کد که معمولا ۴ تا ۶ رقم دارد، به‌همراه نام آزمایشگاه ری‌گیری، مانند شناسنامه‌ای برای آن قطعه طلا عمل می‌کند. با استفاده از کد انگ می‌توان اطلاعاتی نظیر عیار، محل ساخت و مشخصات تولیدکننده را در سامانه‌های مرتبط استعلام کرد. وجود این کد یکی از نشانه‌های مهم برای خرید امن و مطمئن طلای آب شده است. این فرایند اطمینان سرمایه‌گذاران و خریداران را نسبت به کیفیت و خلوص طلا افزایش می‌دهد.

تفاوت طلای آب شده با شمش طلا

برخی افراد ممکن است طلای آب شده را با شمش یا طلای خام یکی بدانند؛ درصورتی‌که این دو با یکدیگر فرق دارند و هرکدام دارای ویژگی‌های خاص خود هستند. شمش طلا، خالص‌ترین نوع طلا در بازار است و معمولا با عیار ۲۴ (۹۹۹.۹ از ۱۰۰۰) تولید می‌شود؛ درحالی‌‌که همان‌طور که گفتیم، طلای آب شده از ترکیب قطعات مختلف طلا با عیارهای متفاوت به‌دست می‌آید و عیار آن معمولا کمتر از ۲۴ است. همچنین، شمش طلا به‌صورت یکپارچه و استاندارد در وزن‌های مشخص (مثلا یک کیلویی، ۵۰ گرمی، ۱۰۰ گرمی و…) تولید می‌شود و اغلب در بورس کالا یا بازارهای رسمی بین‌المللی مورد معامله قرار می‌گیرد. در مقابل، طلای آب‌ شده به شکل قالب‌های کوچک‌تری به نام ریژه تهیه می‌شود و برای سرمایه‌گذاری‌های خرد یا استفاده در صنایع کاربرد دارد.

به این ترتیب، حال که متوجه شده‌اید تفاوت طلای آب شده چیست و چه کاربردی دارد، راحت‌تر می‌توانید در سرمایه‌گذاری‌های خرد و شخصی خود، تصمیم مطمئن و سودآور بگیرید.

اصطلاحات رایج در خرید و فروش طلای آب شده

هنگام ورود به بازار خرید و فروش طلای آب شده ممکن است با اصطلاحاتی مواجه شوید که درک دقیق آن‌ها برای تصمیم‌گیری آگاهانه ضروری است. اصطلاحاتی مانند «طلای آب شده فردایی»، «طلای آب شده شرطی»، «حباب قیمت طلای آبشده» و… در میان فعالان این حوزه رایج هستند و هرکدام معنای خاصی دارند. در ادامه مهم‌ترین این مفاهیم را بررسی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که بازار طلای آب شده چیست تا با دانش بیشتری وارد این بازار شوید.

طلای آب شده فردایی چیست؟ 

طلای آب شده فردایی نوعی معامله غیررسمی طلاست که در آن خرید و فروش بر اساس قیمت روز انجام می‌شود، اما تحویل فیزیکی طلا یک روز بعد انجام می‌گیرد. این معاملات معمولا بین افراد آشنا به بازار و با تکیه بر اعتماد متقابل انجام می‌شوند و فاقد ضمانت قانونی یا قرارداد رسمی هستند.

در این نوع معامله، تسویه مالی در روز آینده یا چند روز بعد انجام می‌گیرد و افراد بدون داشتن طلا به‌طور فیزیکی، با پیش‌بینی افزایش یا کاهش قیمت طلا به خرید و فروش می‌پردازند. اگر در این مدت قیمت طلا افزایش یابد، خریدار سود خواهد کرد، اما در صورت کاهش قیمت، متحمل ضرر می‌شود. از این‌رو، طلای آب شده فردایی گزینه‌ای پرریسک اما بالقوه سودآور برای افرادی است که به دنبال کسب سود از نوسانات کوتاه‌مدت قیمت طلا هستند.

به دلیل نوسانات زیاد بازار، عدم تحویل فوری و نبود نظارت قانونی، این نوع معاملات نیازمند دانش، تجربه و آگاهی کامل از شرایط بازار طلا هستند و به افراد تازه‌کار توصیه نمی‌شوند. همچنین، از آنجا که معامله فردایی به‌صورت کلامی یا مبتنی بر اعتماد انجام می‌گیرد، احتمال بروز اختلافات و ریسک‌های مالی در آن بالاست.

طلای آب شده شرطی چیست؟

طلای آب شده شرطی به نوعی از طلای ذوب‌شده گفته می‌شود که پیش از تعیین رسمی عیار، مورد معامله قرار می‌گیرد. در این حالت، خرید و فروش طلا بر پایه‌ «عیار شرطی» انجام می‌شود؛ یعنی توافق طرفین بر سر یک عیار مشخص (مثلا 750 یا همان 18 عیار) است، مشروط بر اینکه این عیار پس از آزمایش در ری‌گیری تایید شود. این معامله تا زمانی که نتیجه دقیق ری‌گیری اعلام نشده باشد، در حالت تعلیق قراردارد و بر پایه اعتماد میان طرفین انجام می‌گیرد. 

حباب طلای آب شده چیست؟ 

یکی دیگر از اصطلاحاتی که شاید بخواهید در رابطه با طلای آبشده بدانید، این است که حباب طلای آب شده چیست؟ حباب طلای آب شده به اختلاف بین قیمت واقعی طلا و قیمت معاملاتی آن در بازار اشاره دارد که این اختلاف معمولا ناشی از عدم تعادل میان عرضه و تقاضا ایجاد می‌شود. در مواقعی که میزان تقاضا برای خرید طلا بیشتر از عرضه آن باشد یا بالعکس، قیمت بازار از ارزش واقعی طلا فاصله می‌گیرد و حالتی به نام حباب قیمتی به‌وجود می‌آید.

حباب طلا معمولا ناپایدار است و پس از مدت کوتاهی با متعادل شدن شرایط بازار، به سطح طبیعی خود بازمی‌گردد. اما در دوره‌هایی از نوسان شدید قیمت‌ها یا هیجان در بازار، محاسبه و بررسی حباب طلا از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا می‌تواند بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران اثر بگذارد.

دو نوع اصلی حباب طلای آب‌شده عبارتند از:

• حباب مثبت: زمانی است که طلافروشان، طلا را با قیمتی بیشتر از ارزش ذاتی آن معامله می‌کنند.
• حباب منفی: زمانی رخ می‌دهد که قیمت تقاضای طلا بیشتر از قیمتی باشد که طلافروشان عرضه می‌کنند.

البته، تجربه بازار نشان می‌دهد که بروز حباب مثبت در طلای آب شده، به‌ویژه در دوره‌های افزایش تقاضا یا نگرانی‌های اقتصادی رایج‌تر است.

مظنه طلای آبشده چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

مظنه طلای آب شده، قیمت یک مثقال طلای 17 عیار (با خلوص 705) در بازار است که به‌عنوان معیار قیمت‌گذاری استفاده می‌شود. هر مثقال معادل ۴.۶۰۸ گرم است و برای محاسبه مظنه طلای آب شده با عیار متفاوت، قیمت آن به عیار 705 تبدیل می‌شود. قیمت طلای آب شده معمولا شامل مظنه بازار به‌علاوه سود حدود ۲.۵درصد طلافروش است و مالیات یا اجرت ساخت ندارد. برای محاسبه دقیق می‌توان از فرمولی استفاده کرد که وزن، عیار و مظنه در آن لحاظ می‌شوند.

نکات مهم هنگام خرید طلای آب شده

طلای آب شده به دلیل حذف اجرت ساخت و نقدشوندگی بالا، گزینه‌ای محبوب برای سرمایه‌گذاری است؛ اما خرید آن به دقت و آگاهی نیاز دارد. بنابراین، اگر می‌خواهید خرید سودآور و مطمئنی داشته باشید، حتما از فروشنده معتبر خرید کنید و به کد ری‌گیری و انگ حک‌شده دقت داشته باشید. همچنین، تنها به عیار تاییدشده توسط آزمایشگاه رسمی اعتماد کنید و فاکتور معتبر با مشخصات کامل را از فروشنده بخواهید. توصیه می‌شود که از خرید طلای آب شده فردایی یا شرطی بدون دانش کافی خودداری کنید؛ زیرا این معاملات با ریسک بالا همراه هستند و بهتر است که افراد غیرحرفه‌ای از انجام آن بپرهیزند.

 

سوالات متداول

۱. طلای آب شده را از کجا بخریم؟

طلای آب شده را می‌توانید به‌صورت حضوری از فروشگاه‌های معتبر طلا و جواهر یا به‌صورت آنلاین از سایت‌های رسمی خریداری کنید؛ فقط به خاطر داشته باشید که همیشه به عیار و اصالت آن توجه کنید.

۲. طلای آب شده بهتر است یا سکه؟

با وجود اختلاف نظرها، به‌دلیل ریسک تقلب در طلای آب شده، خرید سکه طلا به‌عنوان گزینه‌ای شناخته‌شده‌تر و مطمئن‌تر توصیه می‌شود.

۳. چگونه قیمت طلای آب شده را محاسبه کنیم؟ 

قیمت طلای آب شده بر اساس عیار آن و مظنه لحظه‌ای طلا محاسبه می‌شود.