وبلاگ
مولتی ویتامین مینرال چیست و چه فوایدی برای سلامتی دارد؟
مولتی ویتامین مینرال همانطور که از اسمش پیداست، نوعی مکمل خوراکی بوده که با ارائه مجموعهای ارزشمند از ویتامینها و مواد معدنی ضروری، کمبود مواد مغذی بدن را جبران میکند. چرا که عواملی مانند بیماری، بارداری، رژیم غذایی یا نوع سبک زندگی باعث شدهاند که برخی افراد نتوانند به مقدار کافی از غذاهای متنوع استفاده کرده و نیازهای بدن خود به مواد ضروری را تامین کنند. از این رو، امروزه میتوان انواع مختلفی از قرصها و مکملهای باکیفیت را پیدا کرد که برای رفع کمبودهای تغذیهای افراد طراحی و تولید شدهاند.
اگر میخواهید بدانید قرص مولتی ویتامین مینرال برای چیست، آیا مصرفش چاقکننده است یا اساسا بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین مینرال، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
قرص مولتی ویتامین مینرال چیست؟
مکملهای مولتی ویتامین مینرال (Multivitamin/Mineral) یا به اختصار MVM، ترکیبی از انواع ویتامینها و مواد معدنی هستند؛ این داروهای خوراکی که گاهیاوقات ممکن است علاوهبر ویتامینها و مواد معدنی ضروری، شامل ترکیبات دیگری نیز باشند، توسط شرکتهای داروسازی برای درمان یا پیشگیری از کمبود مواد مغذی و بهبود شرایط بدن تولید شدهاند. در واقع، هر یک از ویتامینها و مواد معدنی مفیدی که در این مکملها وجود دارند، نقش منحصربهفردی در پشتیبانی از عملکرد طبیعی بدن برعهده دارند.
این ترکیبات ارزشمند، نیازهای تغذیهای بدن را تامین کرده و با تقویت سیستم ایمنی و سیستم عصبی، حمایت از سلامت قلب و عروق، کاهش خستگی و کمک به بهبود سلامت استخوانها، دندانها، پوست و مو، در ارتقای سطح سلامت عمومی بدن موثرند. لازم به ذکر است، این تصور که قرص مولتی ویتامین مینرال چاق کننده است، تا حدودی اشتباه است؛ چراکه تنها ممکن است اشتهای افراد لاغر را افزایش داده و از این طریق، در افزایش اندک وزن آنها تاثیرگذار باشد.
از آنجا که برای تولید مولتیویتامین مینرال، فهرست یا شاخص استانداردی از مواد تشکیلدهنده وجود ندارد، هر شرکت تولیدکننده خود تصمیم میگیرد که چه ویتامینها و مواد معدنی را با چه مقادیری در محصول خود بگنجاند. به همین دلیل، معمولاً تمام مکملهای مولتیویتامین مینرال ترکیب و فرمول یکسانی ندارند. برای مثال تولیدکنندگان، برخی از MVMها را برای اهداف خاصی مانند افزایش عملکرد ورزشی یا انرژی بیشتر، کنترل وزن، بهبود سیستم ایمنی یا سلامت چشم تولید میکنند؛ این محصولات اغلب علاوهبر ویتامینها و مواد معدنی، حاوی مواد گیاهی و سایر مواد (مانند چای سبز، کوآنزیم Q10، پروبیوتیکها یا گلوکزامین) هستند.
کپسول مولتی ویتامین مینرال صورتی برای چیست؟
کپسول مولتی ویتامین مینرال صورتی از قدیمیترین قرصهای مکمل بوده، که طیف وسیعی از مواد معدنی و ویتامینها را برای بهبود عملکرد بدن ارائه میدهد. این کپسول باکیفیت که مصرف آن در بین ایرانیان محبوبیت زیادی دارد، نهتنها کمبود آهن بدن را جبران کرده و در روند درمان کمخونی موثر است، بلکه باعث تقویت دندانها شده و افزایش استحکام استخوانها را نیز در پی دارد.
لازم به ذکر است، زمان مصرف کپسول مولتی ویتامین مینرال صورتی محدود به ساعات خاصی از روز نبوده و چیزی که مهم است، مصرف منظم و متعادل این داروی خوراکی است.
مولتی ویتامین مینرال چه ویتامین هایی دارد؟
بهطور معمول، ۱۳ نوع ویتامین در محتوای انواع مکمل مولتی ویتامین مینرال وجود دارد. همچنین این ویتامینها شامل دو دسته ویتامینهای محلول در آب و ویتامینهای محلول در چربی هستند. از ویتامینهای محلول در آب میتوان به ویتامینهای گروه B و ویتامین C اشاره کرد و ویتامینهای A، D، K و E نیز از ویتامینهای محلول در چربی محسوب میشوند.
تاثیرات مولتی ویتامین مینرال بر سلامتی
تحقیقات نشان دادهاند که مصرف انواع مولتی ویتامین مینرال باکیفیت میتواند علاوهبر افزایش دریافت مواد مغذی و تامین نیاز بدن به انواع مواد ضروری، به بهبود وضعیت سلامتی و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماریها و شرایط ناهنجار کمک کند.
برای مثال، ترکیب خاصی از ویتامینها و مواد معدنی میتواند کاهش بینایی ناشی از تحلیل ماکولا مرتبط با سن (AMD) را که باعث تارشدن دید مرکزی میشود، کند نماید. در این باره، نتایج مطالعات نشان داده است افراد مبتلا به AMD یا آب مروارید که به مدت حدود ۶ سال روزانه مکملهای حاوی ویتامین C، ویتامیت E، بتاکاروتن، روی (زینک) و مس مصرف کردند، احتمال پیشرفت بیماری در آنها کمتر بوده و علاوهبر آن، کاهش بینایی کمتری را تجربه کردند.
از طرفی، مصرف مکملهای مولتی ویتامین مینرال پیش از بارداری میتواند به زنان باردار کمک کند تا مواد مغذی کافی، به ویژه فولیک اسید و آهن را دریافت کنند. به این ترتیب، خانمهای بارداری که با سوتغذیه دست و پنجه نرم میکنند، ممکن است با مصرف مکمل MVM، کمتر در معرض تولد نوزاد نارس یا کموزن قرار گیرند؛ البته برای زنانی که به اندازه کافی همه مواد مغذی را دریافت میکنند، مصرف این مکملها اغلب تفاوت چندانی ایجاد نمیکند.
ناگفته نماند، برخی دیگر از مطالعات در گذشته نشان دادهاند افراد مسنی که مولتیویتامین مینرال را به مدت ۱ تا ۳ سال مصرف میکنند، احتمالا عملکرد شناختی، حافظه و مهارتهای ذهنیشان بهطور محسوسی بهبود مییابد.
آیا باید مولتی ویتامین مینرال مصرف کنم؟
معمولا برای افرادی که نمیتوانند مواد مغذی کافی را تنها از طریق غذا دریافت کنند، کسانی که از رژیم کمکالری پیروی میکنند و همچنین کسانی که اشتهای ضعیفی داشته یا برخی از انواع غذا را اصلا نمیخورند (مانند گیاهخواران و وگانها)، مصرف مولتیویتامین مینرال گزینه مناسبی است. البته این امکان نیز وجود دارد که پزشکان مصرف MVM را به بیماران با مشکلات پزشکی خاص نیز توصیه کنند. در ادامه، به مهمترین افرادی که ممکن است مصرف مولتی ویتامین مینرال برایشان سودمند باشد، اشاره میکنیم:
- زنانی که قصد بارداری دارند: دریافت ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید در روز از طریق غذاهای غنیشده یا مکملهای غذایی میتواند خطر نقصهای مادرزادی مغز و نخاع جنین را کاهش دهد.
- زنان باردار: مصرف روزانه مولتیویتامین مینرال در دوران بارداری میتواند تضمین کند که خانمهای باردار میزان کافی فولیک اسید، آهن، ید، کولین و ویتامین D دریافت میکنند.
- زنان باردار گیاهخوار یا وگان: پزشک ممکن است مصرف مکملهای دارای ویتامین B12 و اسیدهای چرب امگا-۳ DHA و EPA را به این افراد پیشنهاد کند.
- نوزادان و کودکان شیرخوار: این گروه میبایست روزانه به مقدار ۱۰ میکروگرم (۴۰۰ IU) ویتامین D دریافت کنند.
- افراد بالای ۵۰ سال: باید مقادیر توصیهشده ویتامین B12 را از طریق غذاهای غنیشده یا مکملها دریافت کنند؛ زیرا ممکن است بدنشان قادر به جذب کافی B12 طبیعی موجود در غذاها نباشد.
- افراد ۶۰ سال و بالاتر: مصرف مولتیویتامین مینرال ممکن است در این افراد به حفظ یا بهبود عملکرد شناختی، حافظه و مهارتهای ذهنی مرتبط کمک کند.
چه نوع مولتی ویتامین مینرالی انتخاب کنیم؟
تنها با مشاهده عکس مولتی ویتامین مینرال نباید آن را برای مصرف انتخاب کرد؛ در واقع، برای انتخاب بهترین مکمل مولتیویتامین مینرال، باید با پزشک مشورت کنیم تا اساسا مشخص شود که آیا به این مکمل نیاز داریم یا خیر؛ سپس به دنبال آن باشیم که کدام نوع برای ما مناسبتر است. مولتی ویتامین مینرالهای پایه معمولا بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی را نزدیک به مقادیر توصیهشده ارائه میکنند، اما از طرفی اغلب میزان کلسیم و منیزیم در این محصولات کم است. اگر مایل هستید میتوانید مکملی را که بر اساس سن، جنسیت و شرایط خاص شما (مانند بارداری) طراحی شده است انتخاب کنید؛ در این نوع MVMها معمولا ترکیب ویتامینها و مواد معدنی بهگونهای است که با نیازهای افراد هماهنگ است؛ برای مثال:
- مولتیویتامینهای پیش از بارداری: اغلب ویتامین A را بهصورت بتاکاروتن ارائه میدهند.
- مولتیویتامینهای کودکان: مواد مغذی را در مقادیر کمتر و مناسب سن کودک ارائه میکنند.
- مولتیویتامینهای افراد مسن (محصولات ۵۰+ یا ویژه سالمندان): معمولا کلسیم و ویتامینهای D و B12 بیشتری دارند و میزان آهن در آنها کمتر از مکملهای افراد بالغ و جوان است.
نکات مصرف قرص مولتی ویتامین مینرال
مقدار مصرف مکمل مولتیویتامین مینرال اغلب توسط پزشک و بهصورت روزانه یکبار توصیه میشود. اگر قصد دارید از قرص مولتی ویتامین مینرال استفاده کنید، پیشنهاد میکنیم علاوهبر توجه به نظر پزشک، نکات زیر را نیز درنظر بگیرید:
- قبل از مصرف، اگر سابقه مشکلات کبدی یا بیماریهای معده و روده (مانند زخم یا کولیت) دارید، پزشک را از آنها مطلع کنید.
- بیش از مقدار تجویزشده از این مکملها مصرف نکرده و برای جبران کمبود مواد مغذی، صبور باشید.
- قرص را بهصورت کامل ببلعید و از خرد کردن یا جویدن آن خودداری کنید؛ زیرا این کار ممکن است باعث آزاد شدن ناگهانی تمام مواد دارویی شده و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
- برای بهرهمندی بیشتر از این مکمل، آن را بهطور منظم و در زمان مشخصی از روز مصرف کنید.
- مولتیویتامینها معمولا بهخوبی با غذا جذب میشوند (ویتامینهای A، D، E و K، وقتی با چربی موجود در غذا مصرف شوند، جذب بسیار بهتری دارند)؛ بنابراین بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین مینرال میتواند همراه با صبحانه، ناهار یا شام باشد.
- برای جلوگیری از ناراحتی معده، از مصرف مکملها با معده خالی خودداری کنید.
- اگر نوع مولتیویتامین مینرالی که مصرف میکنید حاوی آهن است، حتما آن را دور از دسترس کودکان نگه دارید؛ زیرا مصرف تصادفی داروها و مکملهای حاوی آهن یکی از دلایل اصلی مسمومیتهای مرگبار در کودکان زیر ۶ سال است.
- اگر نوع مکمل شما حاوی فولیکاسید بوده و دچار کمبود ویتامین B12 (مانند کمخونی وخیم) هستید، حتما آن را به پزشک اطلاع دهید؛ زیرا فولیک اسید میتواند نتایج برخی آزمایشهای مربوط به کمبود ویتامین B12 را تغییر دهد، بدون آنکه این کمخونی را درمان کند.
- اگر باردار یا شیرده هستید، بهتر است قبل از مصرف، پزشک خود را در جریان بگذارید؛ زیرا داروها و مکملها میتوانند به شیر مادر منتقل شوند.
- در صورت داشتن هرگونه سوال، با پزشک خود مشورت کنید (برای مثال، کپسول مولتی ویتامین مینرال صورتی برای چیست و یا بهترین مولتی ویتامین مینرال موجود در بازار کدام است).
عوارض جانبی قرص مولتی ویتامین مینرال چیست؟
ممکن است بعضی از افراد با اولین مصرف مولتیویتامین مینرال، عوارض جانبی خفیفی مانند یبوست، اسهال یا ناراحتی معده را تجربه کنند. خوشبختانه این عوارض اغلب موقتی هستند و پس از اینکه بدن فرد به دارو عادت کرد، از بین میروند. البته اگر به هر دلیلی، هر یک از این عوارض ادامه پیدا کرده یا بدتر شدند، بهتر است در اولین فرصت آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
به یاد داشته باشید اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است، به این معناست که او تشخیص داده فواید این مکمل برای شما بیشتر از خطر بروز عوارض جانبی آن است. در نهایت، واکنش آلرژیک شدید به مصرف مولتیویتامین مینرال نادر بوده و تاکنون افراد زیادی که از این مکمل استفاده کردهاند، دچار عوارض جدی نشدهاند. با این حال، در بخش زیر به علائم واکنش آلرژیک شدید این مکمل اشاره میکنیم:
- بثورات پوستی
- خارش یا تورم (بهویژه در ناحیه صورت، زبان یا گلو)
- سرگیجه شدید
- مشکل در تنفس
تداخلات دارویی قرص مولتی ویتامین مینرال
میدانیم تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد آنها را تغییر داده یا خطر بروز عوارض جانبی جدی داروها را افزایش دهند. بنابراین همیشه بهمنظور پیشگیری از تداخل دارویی، فهرستی از تمام داروهایی که مصرف میکنید (از جمله داروهای با نسخه، بدون نسخه و داروهای گیاهی) تهیه کرده و آن را با پزشک خود در میان بگذارید. همچنین خودسرانه هیچ دارویی را شروع یا قطع نکرده و حتی دوز آن را تغییر ندهید.
اگر نوع مکمل شما حاوی فولیکاسید است، یا داروهای ضدتشنج خاصی (مانند هیدانتوئینها مانند فنیتوئین) مصرف میکنید، آن را به پزشک خود بگویید. علاوهبر آن، اگر نوع مولتی ویتامین مینرال شما حاوی آهن است، از مصرف همزمان آن با داروهای زیر خودداری کنید:
- آنتیاسیدها
- لوودوپا
- بیسفسفوناتها (مانند آلندرونیت)
- داروهای تیروئید (مانند لووتیروکسین)
- برخی آنتیبیوتیکها (مانند تتراسایکلینها و کینولونها مثل سیپروفلوکساسین)
جمعبندی؛ مولتی ویتامین مینرال برای چی خوبه؟
میدانیم وجود ویتامینها و مواد معدنی برای عملکرد صحیح بدن لازم بوده و به همین دلیل، کمبود آنها به هر دلیلی میبایست جبران شود. برای رسیدن به این مطلوب، میتوان انواع باکیفیت مولتی ویتامین مینرال را جهت تامین مواد مغذی موردنیاز بدن مصرف و این کمبود را بهسادگی جبران کرد. با اینکه مصرف منظم و متعادل این مکملها در روند ارتقای سطح سلامت عمومی بدن عاملی تاثیرگذار است، با این حال، مصرف مولتیویتامین مینرال جایگزین تغذیه سالم و متنوع نیست؛ زیرا غذاها تنها حاوی ویتامینها و مواد معدنی نبوده و اغلب دارای فیبر و ترکیبات مفیدی دیگری هستند که میتوانند به عملکرد بدن کمک کنند. از این رو، انتخاب رژیم غذایی مناسب، در کنار مصرف مکملهایی که پزشک مصرف آنها را به شما توصیه میکند، ایده فوقالعادهای خواهد بود.
سوالات متداول:
۱.مولتی ویتامین مینرال چیست؟
مکملی حاوی ویتامینها و مواد معدنی ضروری است، که برای درمان یا پیشگیری از کمبود مواد مغذی استفاده میشود.
۲.کاربرد مولتی ویتامین مینرال چیست؟
تامین نیازهای تغذیهای بدن، تقویت سیستم ایمنی و عصبی، حمایت از سلامت قلب و عروق، کاهش خستگی، بهبود سلامت استخوانها، دندانها، پوست و مو، کاهش خطر بیماریها و ارتقای سطح سلامت عمومی بدن.
بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین مینرال چه وقت است؟
مولتیویتامینها معمولا بهخوبی با غذا جذب میشوند؛ بنابراین بهترین زمان مصرف آنها میتواند همراه با صبحانه، ناهار یا شام باشد.
